Van xả tràn là gì?
Van xả tràn được sử dụng trong các điều kiện cần phải cấp nhanh một lượng nước lớn cho việc chữa cháy và do đó, thường là bộ phận không thể thiếu trong các hệ thống chữa cháy.
Hệ thống xả tràn cung cấp lượng lớn nước cho một khu vực rộng lớn trong một khoảng thời gian ngắn. Chúng thường được sử dụng trong các hệ thống cố định trong đó hệ thống các đường ống là trống rỗng cho đến khi van xả tràn cung cấp nước có áp cho hệ thống khi các vòi phun hoặc đầu phun tự động mở.
Van xả tràn được sử dụng để cấp nước nhanh cho các hệ thống đầu phun. Van xả tràn bảo vệ các khu vực như trạm biến thế, bể chứa, băng tải hoặc các công trình công nghiệp khác. Bổ sung thêm hệ thống bọt khí, chúng có thể bảo vệ các nhà chứa máy bay và các khu vực chứa chất dễ cháy.
Also Read: Deluge Valve Transformer Protection Animation
Hoạt động của Van Xả Tràn
Van xả tràn là một dạng van màng phản ứng nhanh, vận hành bằng thủy lực. Gồm có ba ngăn riêng biệt được ngăn cách nhau bởi các màng ngăn và lá van.
Khi van ở vị trí ‘SET’, áp suất nước được truyền đến thông qua van một chiều bên ngoài và ống dẫn kích hoạt từ phía đầu cấp của hệ thống đến khoang trên đỉnh của van, áp suất này tác động đến màng ngăn giữ chặt lá van giúp van đóng kín do sự chênh lệch áp suất giữa các khoang.
Khi xảy ra cháy, khoang trên cùng của van được thông với khí quyển thông qua (các) đầu phun vỡ hay vòi phun mở. Áp suất khoang trên cùng không được bổ sung đủ thông qua ống dẫn, do đó áp suất giảm thấp hơn một nửa so với áp suất đầu vào và lực hướng lên của áp suất đầu vào sẽ nâng lá van lên cho phép nước đi vào mạng lưới đường ống của hệ thống và các thiết bị báo động.
Các dạng van xả tràn
a) Thành phần cơ bản của van
Là các thành phần cơ bản của van xả tràn bất kể dạng đóng mở. Bao gồm các thành phần cần thiết ở mọi dạng lắp đặt như van xả, ống kết nối chính, van kiểm tra, van xả khẩn cấp và đồng hồ áp.
b) Van xả tràn kích hoạt bằng khí
Hệ thống kích hoạt của van được kết nối với hệ thống đầu phun kín chứa khí nén, được đặt ở khu vực cần bảo vệ. Nó yêu cầu lượng khí nén khô ổn định được kết nối với ống dẫn kích hoạt của van. Ống dẫn được nối trực tiếp với bộ PDA (POSITIVE DRAIN ACTUATOR). Đáy của bộ PDA được kết nối với khoang đỉnh của van xả tràn.
Khi áp suất khí giảm bởi bất kỳ thành phần nào của hệ thống, màng ngăn của PDA sẽ được nâng lên và cho phép nước chảy qua. Điều này làm giảm áp lực nước trên khoang đỉnh của van xả tràn và khi áp suất của khoang đỉnh giảm còn 50% áp suất của đầu vào, van xả tràn sẽ mở.
Quá trình xả trực tiếp của bộ PDA sẽ bắt đầu khi áp suất của khoang đỉnh đạt khoảng 0.5kg/cm2. Việc xả chủ động này sẽ ngăn van xả tràn đóng, trừ khi bộ PDA được cài đặt lại.
c) Van xả tràn kích hoạt bằng nước
Hệ thống kích hoạt bằng nước sử dụng ống dẫn kích hoạt được kết nối với hệ thống chữa cháy đầu phun kín chứa nước.
Khi đầu phun vỡ hoặc vòi phun được mở, áp suất nước ở khoang đỉnh van xả tràn giảm còn 50% áp suất đầu vào, van xả tràn sẽ mở.
d) Van xả tràn kích hoạt bằng điện
Để kích hoạt một van xả tràn bằng điện, một van điện từ được sử dụng để xả nước ở khoang đỉnh của van xả tràn. Một công tắc dòng chảy được sử dụng để kích hoạt hệ thống báo cháy, tắt các thiết bị cần thiết khi xảy ra sự cố hoặc hiển thị tín hiệu “Tripped” trên tủ điều khiển.
Ngoài ra, còn có thể sử dụng công tắc áp suất 2 mức để hiển thị tín hiệu “Áp suất khí thấp” và “Tình trạng cháy” khi sử dụng hệ thống khô.
e) Hệ thống báo động và kiểm tra
Hệ thống này bao gồm một chuông báo động, hoạt động dựa theo sự kích hoạt của van xả tràn. Một van kiểm tra được lắp đặt kiểm tra điều kiện hoạt động của chuông báo động.
Also Read: Deluge Valve Operation Types
Ứng dụng của Van xả tràn
Hệ thống xả tràn được sử dụng trong các điều kiện cần phải cấp một lượng nước lớn với tốc độ nhanh. Chúng tạo ra một “vùng đệm” ở các khu vực nguy hiểm hoặc các khu vực mà đám cháy có thể lan nhanh. Chúng cũng có thể được sử dụng để làm nguội các bề mặt để ngăn ngừa sự biến dạng hoặc sập đổ của kết cấu. Hoặc để bảo vệ các bồn bể, biến thế hoặc các dây chuyền công nghệ khỏi cháy nổ.
Một số các ứng dụng khác: bồn bể có chứa hóa chất cháy nổ, kho hoặc các khu vực sản xuất có chứa các chất có điểm cháy thấp, hoặc các hệ thống xử lý sản phẩm.
Ưu điểm và nhược điểm của hệ thống Van xả tràn
Ưu điểm
- Toàn bộ khu vực cháy được phun ngập nước, giúp dập tắt đám cháy một cách nhanh chóng nhất cũng như tránh những thiệt hại về sau.
- Khả năng phản ứng rất nhanh
- Thiệt hại do cháy gây ra ở mức tối thiểu bởi vì khu vực gần đám cháy được làm lạnh bởi lượng lớn nước và khả năng cháy lan không còn đáng kể.
- Chi phí rẻ hơn so với các phương pháp khác
Nhược điểm
- Có thể gây hư hại cho các linh kiện điện tử hoặc các thiết bị dễ hư hại.
- Thời gian làm sạch lâu hơn so với hệ thống khác
- Cần dự trữ một lượng nước lớn để vận hành.
Nguồn: https://instrumentationtools.com/deluge-valve-working-principle/
Lược dịch: Khánh An